Sự kì thị và phân biệt đối xử có thể làm suy yếu sự gắn kết xã hội và khiến các nhóm có thể bị cô lập về mặt xã hội, điều này có thể góp phần vào tình huống COVID có khả năng lây lan nhiều hơn chứ không giảm đi, dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn và khó kiểm soát dịch bệnh.
Tiến sĩ Khuất Thu Hồng – Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Xã hội (ISDS) chia sẻ về kì thị, phân biệt đối xử liên quan tới COVID và tác động của chúng đến tình hình dịch bệnh. Bài viết dưới đây được tổng hợp nội dung từ chương trình “Diễn đàn Chăm sóc Sức khỏe Cộng đồng” (Community Care Forum) số thứ 10 cùng một số tài liệu liên quan khác.
Kì thị xã hội là gì?
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), kì thị xã hội trong bối cảnh sức khỏe là mối liên hệ tiêu cực giữa một người hoặc một nhóm người có chung một số đặc điểm và một căn bệnh cụ thể. Trong một đợt bùng phát, điều này có thể có nghĩa là mọi người bị dán nhãn, rập khuôn, phân biệt đối xử, bị đối xử riêng biệt và/hoặc bị mất địa vị vì có mối liên hệ với một căn bệnh.
Sự kì thị có thể ảnh hưởng tiêu cực đến những người mắc bệnh, cũng như những người chăm sóc họ, gia đình, bạn bè và cộng đồng. Những người không mắc bệnh nhưng có chung những đặc điểm khác với nhóm này cũng có thể bị kỳ thị.
Đợt bùng phát COVID hiện tại đã gây ra sự kỳ thị của xã hội và các hành vi phân biệt đối xử đối với những người thuộc một số dân tộc nhất định cũng như bất kỳ ai được cho là đã tiếp xúc với vi-rút.
Sự kì thị liên quan đến COVID xảy ra dựa trên việc nó là một căn bệnh mới và vẫn còn nhiều điều chưa biết, và chúng ta thường sợ hãi về những điều chưa biết. Việc mọi người hoang mang, lo lắng và sợ hãi là điều dễ hiểu. Thật không may, những yếu tố này cũng đang thúc đẩy những định kiến có hại.
Tác động của sự kì thị là gì?
Sự kì thị có thể làm suy yếu sự gắn kết xã hội và khiến các nhóm có thể bị cô lập về mặt xã hội, điều này có thể góp phần vào tình huống vi-rút có khả năng lây lan nhiều hơn chứ không giảm đi. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn và khó kiểm soát dịch bệnh.
Các tình huống có thể diễn tiến:
- Khiến mọi người giấu bệnh để tránh bị phân biệt đối xử
- Ngăn mọi người tìm kiếm sự chăm sóc sức khỏe ngay lập tức
- Ngăn mọi người thực hiện các hành vi phòng dịch đúng cách
Cách tốt nhất để giảm sự kì thị chính là lan truyền thông tin chính xác. Sự kỳ thị có thể tăng cao do không đủ kiến thức về cách lây truyền và điều trị bệnh do coronavirus mới (COVID-19) cũng như cách phòng bệnh. Để đối phó, hãy ưu tiên thu thập, củng cố và phổ biến thông tin chính xác cho những người xung quanh.