Nhiều người hay đặt câu hỏi: “Tại sao tôi được sử dụng các dịch vụ xét nghiệm HIV vàđiều trị PrEP miễn phí? Có phải nódành cho tất cả mọi người? Và dịch vụ miễn phí thì chất lượng có đảm bảo không?”. Tất cả câu trả lời sẽ có ở bài viết này.
Trong gần 20 năm qua, rất nhiều các dự án phát triển dự phòng HIV (vd: Ladders) đã liên tục hỗ trợ cho cộng đồng tiếp cận miễn phí các dịch vụ như:
- Tư vấn, xét nghiệm HIV
- Cấp phát bao cao su, chất bôi trơn, bơm kim tiêm, tài liệu truyền thông
- Tư vấn điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV (PrEP)
- Tư vân điều trị HIV (ARV)
- Can thiệp giảm hại đối với người sử dụng chất ma túy
- Tư vấn sức khỏe tâm trí,
Các hoạt động này trước là để nâng cao nhận thức, giảm các hành vi có nguy cơ lây nhiễm HIV cao, tiếp đến là tạo ra nhu cầu sử dụng dịch vụ dự phòng HIV trong một cách chủ động hơn trong tương lai. Điều này góp phần giảm số ca lây nhiễm HIV mới trong cộng đồng, sử dụng nguồn lực hiệu quả hơn so với việc điều trị nhiều ca nhiễm HIV mới, tiết kiệm và nâng cao sức khỏe toàn xã hội nói chung. Các dịch vụ này ưu tiên cho những nhóm dân số có nguy cơ lây nhiễm cao hơn.
Chương trình Phòng, chống HIV/AIDS tại Việt Nam đã bước sang một giai đoạn mới với những bước chuyển giao mạnh mẽ từ phần lớn hỗ trợ của tổ chức nước ngoài sang cho chính phủ Việt Nam, nhằm đạt được mục tiêu “giảm số người mới nhiễm HIV và tử vong liên quan AIDS, giảm tối đa tác động của dịch HIV/AIDS đến sự phát triển kinh tế – xã hội và chấm dứt dịch AIDS tại Việt Nam vào năm 2030”.
Chương trình phòng, chống HIV/AIDS đang bước qua năm thứ 2 của chặng đường 10 năm cuối đòi hỏi những bước chuyển mình đột phá và sáng tạo. Để đáp ứng được những mục tiêu chung của Việt Nam, các dự án cũng có những định hướng nhằm duy trì, đổi mới và nâng cao chất lượng các dịch vụ can thiệp HIV/AIDS cả trong cơ sở y tế cũng như đa dạng hóa, công nghệ hóa chuỗi cung ứng dịch vụ và quản lý dữ liệu trong chương trình HIV/AIDS. Đặc biệt, việc nâng cao hiệu quả, tính chuyên nghiệp và tạo sự bền vững các dịch vụ cho các tổ chức dựa vào cộng đồng làm chủ.
Trong hơn 10 năm qua, chỉ tính riêng các tổ chức cộng đồng do trung trâm LIFE hỗ trợ đã dự phòng lây nhiễm HIV cho gần 1 triệu người, phát hiện 11.639 người nhiễm HIV mới, hỗ trợ kết nối điều trị ARV cho 10.995 người, 13.873.526 bao cao su được cấp phát cho người có nguy cơ, 15.165.747 bơm kim tiêm được cấp phát cho người tiêm chích ma túy. Dịch vụ HIV do cộng đồng cung cấp đã giúp lắp đầy khoảng trống cung cấp dịch vụ từ cơ sở y tế và thu hẹp khoảng cách trong tiếp cận dịch vụ của khách hàng.